Railverlichting of inbouwspotjes?

Kies je voor railverlichting of inbouwspotjes in huis? Beide varianten van spotjes zijn enorm populair. We begrijpen dan ook heel goed dat het lastig kan zijn om een keuze te maken. Om die juiste beslissing te maken, is het natuurlijk belangrijk om te weten wat de verschillen zijn. Daarom hebben we op deze pagina alle voordelen en nadelen van railverlichting en inbouwspotjes voor je op een rijtje gezet. En om je een beter beeld te geven van wat er allemaal mogelijk is, laten we ook hele mooie inspiratie voorbeelden zien. Kijk snel verder!

Verlichting is een essentieel onderdeel in elk huis, die je kan verdelen in basisverlichting, taakverlichting en accentverlichting. Op die manier zorg je er niet alleen voor dat je alles kunt doen in huis als de zon onder is, maar creëer je ook sfeer en warmte. Zowel railverlichting als inbouwspotjes in het plafond zijn erg populair als basisverlichting, maar kunnen tegelijkertijd ook als accentverlichting gebruikt worden, bijvoorbeeld om een kast of een kunstwerk aan de muur te accentueren.

Ondanks deze overeenkomst zijn ze stilistisch en zelfs ook functioneel erg verschillend, en beide soorten spotjes hebben hun eigen voordelen en nadelen. Wat de beste optie is, zal afhangen van de ruimtes in jouw huis, je persoonlijke behoeften en smaak. De installatie is anders, evenals hun functionaliteit. De ene is overduidelijk zichtbaar en de andere is een meer discrete vorm van verlichting. Bekijk hieronder wat de verschillen, de voordelen en nadelen zijn om te bepalen of railverlichting of inbouwspotjes de beste keus is voor jou, jouw gezin en jouw huis.

Inbouwspotjes

Inbouwspotjes, ook bekend als inbouwspots of inbouwverlichting, zijn spotjes die in het plafond zijn verwerkt. Hoewel er uitzonderingen zijn, kenmerken de meeste inbouwspotjes met een subtiel dun afdekplaat. Dit zorgt ervoor dat ze bijna net zo vlak zijn als het plafond zelf, wat resulteert in een super strakke uitstraling. De inbouwspotjes, inclusief de afdekplaten zijn verkrijgbaar in verschillende kleuren en formaten. Vroeger werd er vooral gekozen voor chromen afdekplaten, maar tegenwoordig zijn de kleuren wit, zwart en goud bijvoorbeeld ook erg populair. Bij inbouwspotjes denk je wellicht meteen aan ronde spotjes, maar je kunt ook kiezen voor vierkante inbouwspotjes. Dit kunnen bovendien enkele, dubbele of zelfs drie spotjes naast elkaar zijn.

Het installeren van inbouwspotjes is iets ingewikkelder dan railverlichting, omdat je een gat in het plafond moet maken en de spotjes, de bedrading en de transformator weggewerkt moeten worden. Meestal moet je hier voor dus ook het plafond verlagen. Tegenwoordig kunnen inbouwspotjes een inbouwdiepte hebben tussen 15 tot 35mm.

Ondanks dat het plafond iets lager wordt, kan je met inbouwspotjes ervoor zorgen dat een kamer groter en ruimtelijker aanvoelt. Daarom zijn ze vooral geschikt voor kleine en smalle ruimtes of ruimtes met een laag plafond. Inbouwspotjes zijn ook ideaal voor ruimtes waar je met vocht te maken hebt, zoals het toilet, de keuken en de badkamer. Voor inbouwspots in de keuken kan je kiezen voor de waarde IP44, die spatwaterdicht zijn.

Voor badkamers potjes moet je onderscheid maken tussen de verschillende zones. Het gedeelte bij het bad of in de douche behoort tot zone 1, waar je inbouwspots met een IP65 nodig hebt. In zone 2 kom je minder sterk in aanraking met water, maar er bestaat nog steeds kans dat er water overheen zal komen. Hiervoor kun je IP44 gebruiken. En in zone 3 kan je kiezen voor IP21, waar je nihil te maken heeft met water.

Voordelen

• Subtiele strakke uitstraling;
• Ideaal voor kleine of smalle ruimtes, of ruimtes met een laag plafond;
• Geschikt voor vochtige ruimtes, zoals het toilet, keuken of badkamer.

Nadelen

• Lastigere installatie vergeleken met railverlichting, omdat alle spotjes en bedrading weggewerkt moet worden;
• Minder flexibel omdat de spotjes in het plafond zijn verwerkt.

Railverlichting

Bij railverlichting worden de spotjes aan metalen of kunststof rails gemonteerd aan het plafond.  Je kunt ook kiezen voor rails die middels dunne kabels onder het plafond hangen. In plaats van elektriciteit naar elke afzonderlijke spotje te leiden, zijn de elektrische geleiders in de rails verwerkt, die vervolgens elektriciteit naar de daaraan bevestigde spotjes voedt.

Het installeren van railverlichting is een stuk eenvoudiger dan inbouwspotjes, vooral omdat je het tegen het plafond moet monteren in plaats van in het plafond verwerkt moet worden. De rails met spotjes vallen een stuk meer op. Sommigen vinden dit mooi, terwijl anderen liever de voorkeur geven aan de subtielere inbouwspotjes.

Je hoeft geen grote gaten in het plafond te creëren, en een plafond verlagen is ook niet nodig. Wel met je nadenken over de keuze tussen een 1 fase rail en een 3 fase rail. Een 1 fase rail heb je te maken met een fasedraad en een nuldraad, wat betekent dat alle spotjes aan de rails tegelijkertijd aan of uitgeschakeld worden. Een 3 fase rails kenmerkt zich met drie fase draden, waardoor je drie verschillende circuits kunt maken, die alle drie apart bediend kunnen worden. Zo kan je bijvoorbeeld de spotjes aan in de zithoek aanzetten, terwijl de spotjes in de eethoek uit blijven.

Flexibiliteit is een groot voordeel van railverlichting. De rails hebben een modulair karakter, en kunnen altijd op een later moment uitgebreid worden. Je kunt bovendien verschillende vormen aan het plafond creëren: rechte lijnen, u-vorm, l-vorm, vierkant, rechthoek, noem maar op. En je kunt zelf bepalen hoeveel spotjes je aan de rails monteert en wat de afstand is tussen die spotjes. DE spotjes kan je 360 graden draaien, waardoor je ze elke kant op kunt richten zonder dat je ze moet demonteren.

Voordelen

• Hoewel ze meer opvallen, kan railverlichting ook heel mooi zijn;
• Railverlichting kan je gewoon tegen het plafond monteren. Je hoeft het plafond dus niet te verlagen;
• Modulair karakter;
• Railverlichting kan je eenvoudig demonteren en meeverhuizen naar je nieuwe woning;
• De spotjes kan je 360 graden draaien.

Nadelen

• Minder geschikt voor kleine of smalle ruimtes, of ruimtes met een laag plafond;
• Niet geschikt voor vochtige ruimtes, zoals het toilet, keuken of badkamer.

Nu je weet wat de verschillen zijn tussen inbouwspotjes en railverlichting, en welke voordelen en nadelen beide varianten bieden, is het hopelijk eenvoudiger een keuze te maken. Heel veel succes!

Bekijk ook:
8x Tips voor inbouwspots in huis
Laat LED lampen jou inspireren voor je volgend interieurproject
Halogeen of Led verlichting?

Wellicht zijn deze artikelen ook interessant voor jou!